معماری منظر ؛ آشنایی و شناخت معماری طبیعت هرچه لازم است بدانید

معماری منظر یا معماری لنداسکیپ به طور کلی به طراحی فضای سبز در معماری و اتلاق می‌شود. سعی کنید و به مکان‌های معروف فکر کنید، باغ ارم در شیراز، پارک مرکزی در نیویورک، حتی به المان‌ها و میدان‌های اصلی شهر خود و یا  پارک‌ها دقت کنید؛ یا همین حیاط خانه خودتان و یا مادربزرگتان! همه و همه نمونه‌ای از معماری منظر و یا معماری لنداسکیپ هستند یا به بیان دیگر این نمونه‌ها نمود فضای سبز در معماری هستند. با مجله آرک داتام همراه شوید تا هر چه لازم است را درباره معماری منظر فراگیرید.
 

 

معماری منظر از چه صحبت می کند؟

معماری منظر، یعنی طراحی و معماری هرچیزی که در اطراف شما و زیر سقف آسمان قرار دارد. بله اگر در فضای باز هستید و طراحی را می‌بینید، آن معماری، معماری لنداسکیپ است. مانند سقف سبز، المان‌های شهری، محوطه‌ی آزاد شرکت‌ها و ساختمان‌های اداری و… همه بیانگر و نمونه‌ای از این معماری هستند.
 

 

محدوده فعالیتی معماری لنداسکیپ

به طور کلی حیطه‌ی فعالیت این سبک از معماری بسیار گسترده است. حرفه‌ای‌های این سبک معماری که آن را بسیار خوب دریافته‌اند، معماری لنداسکیپ را به شکل زیر توضیح می‌دهند: دریافت و ایجاد تعادل بین طبیعت و آنچه ساخته شده است. انجام صحیح این کار نیازمند اصول اولیه فراوانی می‌باشد؛ شامل علوم محیطی، هنر، بوم شناسی و بسیاری دیگر؛ گاهی معماری منظر موجبات به وجود آمدن نتایج خارقالعاده‌ای می‌شود، مانند بازیابی و احیای مناطق مرطوب و جنگلی در خطر، ایجاد امنیت برای دولت و دیگر ساختمان‌ها و حتی سمزدایی و پاک سازی آب باران. و فکر نکنید که این مثال‌ها تنها باد هوا هستند؛ این نمونه‌هایی از پروژه‌هایست که هم اکنون معماران لنداسکیپ در حال انجامشان هستند.
 

 

اهمیت نقشه در پروژه معماری منظر

نام معماری منظر عموما به مجموعه مراحل مطالعه، طراحی و اجرای فضای سبز در معماری و متعلقات آن اطلاق می‌شود که به وسیله‌ی آن فضای سبز تازه‌ای ایجاد شده و منتظرانش را خشنود می‌کند. این مراحل نیز خود شامل مراحل دیگری از بررسی‌های مهم هستند، مانند تهیه نقشه و برنامه مناسب به ویژه برای نقاطی که دچار آسیب و یا تغییر شده‌اند. برای مثال مناطق اطراف شهر، مناظق نیمه شهری، مناطق معدنی و صنعتی. پروژه های معماری منظر با این خصوصیات باید طوری باشد که به طور اساسی منطقه مورد نظر را تغییر دهد و آسیب دیدگی‌های فضای سبز در معماری را برطرف سازد.
 

 

معماری لنداسکیپ، معماران لنداسکیپ

همانطور که مطرح شد، این سبک از معماری شامل مجموعه قواعدی است که بر روی چگونگی فعالیت‌های مورد نیاز برای برنامه ریزی، طراحی و مدیریت فضای سبز در معماری، تمرکز می‌کند. همچنین این سبک نیازمند دانش کافی در زمینه هنر و علوم متفاوت است و تمامی این تلاش‌ها به مفهوم منظره در معماری برمی‌گردد که خود این مفهوم به گونه‌های متفاوتی تقسیم بندی می‌شود. اما به طور کلی، با مفهوم رابطه‌ی مردم با محیط طبیعی اطرافشان مفهوم می‌شود. معماری منظر، انواع فضای سبز در معماری را شامل می‌شود؛ چه محیط‌های شهری و چه محیط‌های روستایی؛ از کوچک‌ترین فضا‌ها گرفته تا یک منطقه بزرگ.
 

 
و به عنوان نتیجه، مردم از این باغ‌ها و پارک‌ها، زمین‌های بازی، مناطق مسکونی، مناطق تجاری و انواع دیگر پروژه معماری لنداسکیپ، مشتاقانه استقبال می‌کنند و از آن‌ها لدت می‌برند. معماران منظر این فضای سبز در معماری را نه تنها به دلیل استفاده و مورد نیاز بودنشان، بلکه زیبایی و هارمونی که این فضاها ایجاد می‌کنند و طبیعتی که به محیظ اطراف ما می‌آورند، طراحی می‌کنند. معماران همانگونه که مکان ساختمان‌ها و جاده‌ها و پیاده‌رو‌ها را طراحی می‌کنند، ترتیب قرار گرفتن گل‌ها، درخت‌ها و بوته‌ها را نیز مشخص می‌کنند.
 

 

زمینه فعالیت معماران منظر

بعضی از معماریان لنداسکیپ، بر روی انواع مختلفی پروژه معماری منظر کار می‌کنند. بعضی دیگر به صورت تخصصی بر روی مکان خاصی فعالیت می‌کنند؛ مانند زیباسازی خیابان‌ها و جاده‌ها، پروژه‌ها بهبود ظاهر سواحل و اسکله‌ها، پارک ها و غیره. گروهی دیگر از این معماران، بر روی شرایط محیطی و مدیریت منابع فعالیت می‌کنند؛ توانایی رشدی گیاهان، تاثیرات محیطی و هزینه مطالعاتی و یا مکان‌های پیمان‌کاری. تعداد قابل توجهی از این معماران، که تعدادشان نیز رو به افزایش است، بر روی ترمیم و احیای محیط زیست فعالیت می‌کنند، فعالیت‌هایی از قبیل احیا و نگهداری زمین‌های مرطوب و یا استفاده بهینه از آب طوفان و سیلاب‌ها و ایجاد راهی برای ارتقای استفاده از آن‌ها. دسته‌ی دیگری از این معماران، که تعداد آن‌ها نیز در حال افزایش است، احیای مناطق تاریخی از لحاظ معماری منظر و یا حفظ آن‌ها است.
 

 

معمار منظر معروف: فردریک لا اولمستد (Fredrick Law Olmsted)

فردریک لا اولمستد (۱۸۲۲-۱۹۰۳) را به عنوان پدر معماری منظر می‌شناسند. او معماری لنداسکیپ را اینگونه معرفی می‌کند. ” کدام هنرمند آنقدر با شرافت است…. که او، همان که معنای زیبایی را جان دریافته است، و در قدرت طراحی، خطوط اسکیس‌هایش، رنگ را می‌نگارد و سایه‌ها را به بهترین شکل هدایت می‌کند، که طبیعت را به کار بگیرد تا خالق زیباییش باشد به گونه‌ای که نسل‌های آینده نیز هدف او را درک کنند. ”
 

اولمستد طراح معروف‌ترین فضای سبز در معماری آمریکا، در قرن حاضر است. سنترال پارک در نیویورک، اولین پارک بزرگ شهری در واقع و اولین و احتمالا شناخته شده‌ترین پروژه معماری لنداسکیپ اوست. طراحی پارک مرکزی نیویورک در با همکاری کالورت واکس (Calvert Vaux) صورت گرفت و شامل المان‌های متعددی از معماری منظر انگلیسی است. اولمستد این المان‌ها را از روی بازدید خود از پارک پاکستون بیرکن‌هد (Paxton’s Birkenhead) و دیگر پارک‌ها در لیورپول انگلستان الهام گرفته بود. پارک او مشخصه‌ایست از یک مکان دیدنی و منظره‌ای چشم‌انداز.
 

 

اهداف و الهام‌های وی

دیگر پارک‌هایی که او بعد‌ها نیز طراحی کرد، همگی از دیدگاه او نسبت به اجتماع سرچشمه می‌گرفتند. او که به عنوان یک نویسنده مسائل اجتماعی نیز فعالیت داشت بر این باور بود که، پارک‌ها باید به گونه‌ای باشند که افرادی که توان مالی کمی دارند نیز بتوانند به عنوان یک آموزشگاه به آن نگاه کنند و در مورد علایق، افکار و اهداف مردمان اطلاعات بدست آوردند. اولمستد همواره معتقد بود فضای سبز باید برای تمام شهروندان قابل درسترسی باشد.
 

 
پارک‌های شهری ساخته شده توسط او، به ویژه  سنترال پارک، شهر را با این معماری منظر کامل‌تر کرد و در حین ساخت این قدم ریشه‌ای را برداشت که ترفیک را به جای اینکه از پارک دور کند، به آن نزدیک کرد. این پروژه معماری لنداسکیپ، بدون قطع کردن شدن فضای سبز ایجاد شده و خیابان‌هایی که از آن مسیر می‌گذشتند یا حفری شدند و یا زیر باقی قسمت‌ها ونهان شدند. در ادامه می‌توان ذکر کرد که کلیه فضای سبز در معماری کار شده توسط اولمستد، تاثیر گرفته از دیدگاه او در حفظ طبیعت نشآت گرفته است. برای مثال، او قسمتی از سنگ‌ها را به صورت از خاک بیرون مانده در سنترال پارک رها کرده تا طبیعت اصلی شهر و خلق و خوی آن را یاد آور شود.
 

 

معماران منظر معاصر

دیدگاه جدید معماری منظر و فضای سبز در معماری، باعث شده تا رابطه شهرنشینی بشری و طبیعت تا حد مطلوبی افزایش یافته و بهبود یابد. در واقع این فضای سبز در معماری شهری است که این روز‌ها به عنوان بهترین زمینه فعالیت روزمره در نظر گرفته می‌شود. در همین حال، آگاهی در مورد فضا‌هایی که توسط انسان‌ها به وجود آمده و و موجب بهبود فضا و تغییر مثبت آب و هوا شده در حال افزایش است . اما باید توجه داشت که طبیعت همیشه غیرقابل کنترل بوده و هست و ما هنوز توانایی کنترل طبیعت را نداریم.
 

 

نقش معماری لنداسکیپ

همانطور که مشاهده می‌شود، معماران لنداسکیپ، طبیعت اطراف ما را می سازند. آن‌ها نقشه می‌کشند، طراحی می‌کنند و فضاهای باز و ساختمان‌ها را مدیریت می‌کنند. آن ها کار می‌کنند تا فضایی زیبا و دلنشین برای مردم فراهم آورند، تا مردم از آن لذت ببرند. کار آن‌ها باعث می شود تا شما از پروژه‌هایی ساده لذت ببرید، مانند مجتمع‌های تجاری، مراکز خرید و دیگر مکان‌هایی که امروزه می‌دانید با یاغ و یا پارک می‌شود. اما لازم است این را بدانید که فضای سبز در معماری فقط برای زیبا سازی نیست و ارزشی بیش از این برای ما دارد، ساخت یک فضای طبیعی با کیفیت چیزیست فرا تر از این تنها زیبایی.
 

 

چکیده

در این مقاله از مجله آرک داتام، با معماری منظر یا معماری لنداسکیپ آشنا شدیم و از اهمیت آن در زیباسازی شهری و محیط زندگیمان آگاه شدیم. فضای سبز در معماری نه تنها باعث زیبایی می شود بلکه روح و جسم انسان را نشاط می بخشد و همین امر است که اهمیت معماران این سبک را دوچندان کرده است.